همشهری آنلاین _ مهدی اسماعیلپور: نام گروه آنها «کتابیسم» است و فعالیت آنها به محله، منطقه و حتی شهر خاصی محدود نمیشود و در همه کشور اجرا میشود. در این ابتکار جالب، کتابها به افرادی که هویت آنها مشخص نیست، اهدا میشود. کتابها به کسی تعلق میگیرد که علاقه و عطش خواندن دارد. «فائزه حبابی» که کارنامه خوب و قابل قبولی در نویسندگی دارد، علاوه بر این در دیگر فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی مربوط به کتاب و کتابخوانی هم دستی بر آتش دارد. او از سرانه پایین کتاب در منطقه ۲۱ و نبود انجمن یا کانونی برای نویسندگان و شاعران محلی در این منطقه گلایه دارد.
- حال کتاب در اینجا خوب نیست
حبابی که بیش از ۲۰ سال است در محله تهرانسر سکونت دارد، از اینکه سرانه کتاب در منطقه ۲۱ اینقدر پایین است، گلایه دارد و براین باور است که متولیان امر و حتی سرمایهگذاران باید فکری به حال این موضوع کنند. او میگوید: «متأسفانه سرانه کتاب در منطقه ۲۱ و بهویژه تهرانسر با وسعت و جمعیتی که دارد، اصلاً متناسب نیست. مکانی شبیه به «شهر کتاب» که تنها به شکل تخصصی به این حوزه بپردازد و کتابهای روز، کتابهای خاص و کتابها و رمانهای پر طرفدار را در اختیار شهروندان قرار دهد، در تهرانسر و منطقه ۲۱ وجود ندارد.
نه کتابفروشی و نه کتابخانه جامع و کاملی نداریم. تهرانسر نویسندگان، شاعران، مردم علاقهمند و اهل ادب و فرهنگ کم ندارد اما متأسفانه هیچ پاتوق یا مرکزی برای حضور و دیدار این افراد وجود ندارد. ما اینجا این همه پاساژ بزرگ تجاری که لباس و اسباببازی و لوازم دیگر میفروشند، داریم اما پاساژی که در آن چند کتابفروشی و پاتوقی برای اهالی کتاب باشد، نداریم. فکر میکنم متولیان امر و حتی سرمایهگذاران باید به این موضوع توجه ویژهای داشته باشند. این همه نویسنده، شاعر، اهل ادب و قلم در منطقه سکونت دارند، اما یک انجمن و تشکل نداریم که همه برای تبادل نظر و آشنایی دور هم جمع شوند و پاتوقی برای هنرمندان محلی باشد.
دستکم من در همه این سالها چنین چیزی ندیدهام. در سرای محله «یاس» کافه کتابی برای این منظور ایجاد شده که حرکتی بسیار خوب و ضروری است، اما کافی نیست. برای این امر و برطرف شدن نقاط ضعفی که اشاره شد، منطقه ۲۱ و تهرانسر به فضایی بسیار بزرگتر و کاملتر نیاز دارد.»
- اهدای کتاب به خواننده ناشناس!
کتابیسم، خردادماه ۱۳۹۷ به همت فائزه حبابی و دوستش متولد شد. امروز ۲ سال و ۶ ماه از آغاز این کار و طرح فرهنگی میگذرد. نویسنده هممحلهای درباره تولد کتابیسم به همشهری محله میگوید: «۲ سال و نیم پیش به همراه دوستم، «ملیکا مصلحی» که البته او ساکن منطقه ۲۱ نیست، کتابیسم را آغاز کردیم. برایش لوگو طراحی و در فضای مجازی از جمله اینستاگرام صفحههایی ایجاد کردیم. روش کار ما اینگونه است که کتابهایی را تهیه میکنیم، پس از زدن مهر اهدایی و لوگوی خودمان آن را در نقاط و محلههای مختلف شهر که تهرانسر نیز یکی از آنها است، قرار میدهیم تا فردی که کتاب را پیدا میکند و به مطالعه علاقه دارد، آن را بردارد و بخواند.
خودمان هم نمیدانیم چه کسی کتاب را برمیدارد و به دست چه کسی میرسد. تعداد کتابهایی که در هر نوبت اهدا میشود، متفاوت است و بستگی به جایی که کتابها را قرار میدهیم، دارد. اگر جای شلوغ و پر رفت و آمدی باشد، تعداد کتابها بیشتر است، اما اگر جایی باشد که رفتوآمد کمتر است، تعداد کتابهایی که میگذاریم نیز کمتر خواهد بود.»
- کارنامه نویسنده و شاعر هممحلهای
فائزه حبابی، متولد مهرماه سال ۱۳۶۴، کار نوشتن را از ۱۹ سالگی آغاز کرد و ۲ مجموعه کتاب در قالب شعر نو به نامهای «تنهایی در قاب باران» و «فصل دلتنگیها» دارد که هنوز تصمیم به چاپ و انتشار آنها نگرفته است. علاوه بر این، تاکنون ۸ کتاب از او چاپ و منتشر شده است و ۲ کتاب دیگر نیز در نوبت انتشار دارد. نخستین رمان او «آوای مهر» نام دارد که در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است. «به تو مدیونم» و «ستارهام گم بود» در سال ۱۳۹۱، «به نام عشق دعایم کن» و مجموعه داستان کوتاه با نام «ساعت عشق» در سال ۱۳۹۲، «تقدیر را ترانه کن» در سال ۱۳۹۴، «قدیسه ابدی» در سال ۱۳۹۵ و «ستارگان آسمان پارس» در سال ۱۳۹۷ دیگر کتابهای منتشر شده از فائزه حبابی، نویسنده تهرانسری است.
ستارگان آسمان پارس کتابی تحقیقی از زندگینامه ۱۲۰۰ شاعر و نویسنده ایرانی از قرن چهارم تا دوره معاصر است. همچنین ۲ عنوان کتاب هم در دست چاپ دارد که یکی با عنوان «منتخب حق»، کاری تحقیقی و مجموعهای از آیات، روایتها و احادیث درباره حضرت «علی» (ع) است و رمان دیگری نیز با نام «حسن یوسف» دارد. او میگوید که هیچکدام از رمانهایش بر اساس داستانهای واقعی یا رئال نیست و همه آنها را در ذهن خود ساخته است.
- همه چیز از «آن رسید لعنتی» آغاز شد
او نخستین کتاب و نخستین جایی را که کتابها را در آنجا قرار دادند هم خوب به یاد دارد: «نخستین کار ما کتاب «آن رسید لعنتی» اثر «داریوش مهرجویی» بود که مقابل دانشگاه «تهران» گذاشتیم. بوستانها، موزهها، مراکز تفریحی و تجاری و میادین شهر مانند «کاخ سعدآباد»، دریاچه «چیتگر»، پارک «دانشجو»، «موزه پست» و میدان «امام خمینی» (ره) از جمله جاهایی است که تاکنون کتابها را در آنجا قرار دادهایم. این کار به محله یا منطقه خاصی محدود نیست و همه شهر تهران از جنوب تا شمال و از شرق تا غرب شهر را در بر میگیرد. حتی در شهرهایی مانند کرمان، گرگان و مشهد هم این طرح اجرا شده است.
وقتی کارمان را آغاز کردیم، تنها ۲ نفر بودیم و امروز کتابیسم، ۱۱ عضو ثابت دارد. از طریق کانال خود با علاقهمندانی که میخواهند عضو گروه باشند و با ما همکاری کنند، در ارتباط هستیم و عضوگیری میکنیم. هدف ما ترویج فرهنگ کتابخوانی است تا افرادی که علاقهمندند اما نمیتوانند برای تهیه کتاب هزینه کنند، امکان مطالعه برایشان فراهم شود.»
- شما هم کتابیسمی شوید
سؤال بعدی این است که تاکنون چند کتاب به این شکل اهدا شده و هزینههای این کار و کتابها چگونه تأمین میشود؟ فائزه حبابی به سؤالهای ما اینگونه پاسخ میدهد: «تا امروز بیش از هزار جلد کتاب را به این شکل اهدا کردهایم. بودجه کار را هم خود اعضا تأمین میکنند. دوستان و علاقهمندانی هستند که چه با اهدای کتاب و چه کمکهای نقدی که از ۵ هزار تومان آغاز میشود، ما را در این کار فرهنگی کمک و حمایت میکنند.
برای این کار کتابهای دست دوم را که در حد نو باشد هم قبول میکنیم. برخی از نویسندهها تعدادی از کتابهای خودشان را اهدا کردهاند. برای مثال، خودم یکبار ۳۵ جلد از کتابم را که عنوانش هست «به نام عشق» هدیه کردم. برخی ناشران مانند نشر «آوای مهدیس» که ناشر کتابهای من نیز است، چه در قالب اهدای کتاب و چه ارائه کتاب با تخفیف، بسیار به ما کمک میکنند. کسانی که میخواهند ما را دنبال یا حمایت کنند و یا عضو کتابیسم شوند، میتوانند در فضای مجازی به نشانی@bookism_iran و
@bookfairies با ما در ارتباط باشند.»
نظر شما